Szacowany czas czytania: 5-6 minut
Kluczowe wnioski:
Spis treści:
Roczna karta przychodów pracownika, to specjalny dokument, który polskie firmy wykorzystują do ewidencji. Służy on przede wszystkim do dokładnego zapisywania wynagrodzeń i wszystkich innych świadczeń, jakie otrzymują pracownicy zatrudnieni na umowę o pracę. Taka karta jest ważną częścią systemu rozliczeń z pracownikami, bo ułatwia poprawne naliczanie podatków i składek.
Prowadzenie jej narzucają polskie przepisy podatkowe i prawo pracy. Muszą to robić głównie ci pracodawcy, którzy księgują swoje finanse za pomocą podatkowej księgi przychodów i rozchodów (PKPiR) albo rozliczają się na zasadach ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych. Karta ta porządkuje informacje o zarobkach pracownika, pokazując je miesiąc po miesiącu i w skali całego roku.
Warto wiedzieć, że patrząc od strony formalnej, karty przychodów nie dotyczą osób pracujących na podstawie umów cywilnoprawnych, jak umowa zlecenie czy umowa o dzieło. Dla nich stosuje się inne sposoby ewidencji i rozliczeń.
Obowiązek przygotowywania rocznej karty przychodów pracownika dotyczy konkretnej grupy pracodawców. Zgodnie z przepisami, są to głównie firmy i przedsiębiorcy, którzy stosują uproszczone metody ewidencji księgowej do celów podatkowych. Chodzi tu przede wszystkim o tych, którzy prowadzą:
podatkową księgę przychodów i rozchodów (PKPiR).,
Tacy pracodawcy muszą zakładać i regularnie wypełniać karty przychodów dla każdej osoby zatrudnionej na umowę o pracę. Jest to konieczne, by prawidłowo ustalić wysokość miesięcznych zaliczek na podatek dochodowy i składek ZUS, a także by móc rozliczyć pracownika na koniec roku.
Roczna karta przychodów pracownika musi zawierać ściśle określony zestaw danych, potrzebnych do właściwego udokumentowania i rozliczenia pensji pracownika zgodnie z przepisami. Jej struktura obejmuje kluczowe dane identyfikacyjne, elementy wynagrodzenia oraz obliczenia związane z podatkami i składkami. Podstawą każdej karty KPP-R są informacje pozwalające bezbłędnie rozpoznać pracownika i okres, którego dotyczy ewidencja. Muszą się tu znaleźć imię i nazwisko pracownika oraz jego identyfikator podatkowy – najczęściej numer PESEL, a jeśli go nie ma, to NIP. Ważne jest też podanie miesiąca, w którym wypłacono wynagrodzenie lub oddano świadczenia do dyspozycji pracownika. Karta musi też dokładnie pokazywać łączną kwotę przychodów brutto pracownika w danym miesiącu. Trzeba tu wziąć pod uwagę zarówno zarobki w formie pieniężnej (np. pensja zasadnicza, premie, dodatki), jak i wartość przychodów w naturze (np. wartość używania auta służbowego prywatnie, pakiety medyczne opłacone przez firmę). W karcie przychodów zapisuje się również kwotę kosztów uzyskania przychodów przysługujących pracownikowi (standardowych lub podwyższonych). Co więcej, karta musi zawierać informacje o składkach na ubezpieczenia społeczne (ZUS), które są potrącane z pensji i finansowane przez pracownika. Chodzi o składkę emerytalną, rentową i chorobową, wypadkową.
Na podstawie wcześniej wpisanych danych, w karcie pokazuje się podstawę do obliczenia zaliczki na podatek dochodowy. Potem wpisuje się wyliczoną i pobraną kwotę zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych (PIT). Ważnym elementem jest także kwota pobranej składki na ubezpieczenie zdrowotne.
Karta przychodów powinna mieć również kolumnę pokazującą łączny dochód pracownika narastająco od początku roku podatkowego. To istotne między innymi po to, by śledzić, czy pracownik nie przekroczył progu podatkowego. Dodatkowo, pracodawca powinien zanotować datę przekazania pobranej zaliczki na podatek dochodowy na konto odpowiedniego urzędu skarbowego.
Obowiązek prowadzenia rocznej karty przychodów pracownika ma swoje źródło w konkretnych przepisach, które regulują zasady ewidencji podatkowej i rozliczeń pracowniczych w Polsce. Najważniejsze są tu dwa rozporządzenia:
Stosowanie się do wymogów tych rozporządzeń jest kluczowe, aby dokumentacja płacowa była zgodna z obowiązującym prawem podatkowym i prawem pracy.
Sposób, w jaki prowadzi się kartę przychodów pracownika, może się delikatnie różnić w zależności od tego, jaką formę opodatkowania i ewidencji stosuje pracodawca. Główne różnice dotyczą pracodawców, którzy używają podatkowej księgi przychodów i rozchodów (PKPiR), oraz tych rozliczających się ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych. Pracodawcy prowadzący PKPiR muszą prowadzić pełne karty przychodów, ze wszystkimi elementami wymaganymi przez przepisy. Mogą to być karty miesięczne albo jedna zbiorcza karta roczna. Ważne jest, by zapisy w karcie robić systematycznie, nie później niż w terminie płatności zaliczki na podatek dochodowy za dany miesiąc (zwykle do 20. dnia kolejnego miesiąca).
Jeśli pracodawca jest opodatkowany ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych, przepisy również nakazują prowadzenie kart przychodów pracowników. Zakres danych jest podobny jak przy PKPiR – obejmuje m.in. kwoty przychodów, koszty ich uzyskania, składki ZUS i zaliczki na podatek. Chociaż podstawowy obowiązek jest taki sam, w praktyce niektórzy pracodawcy na ryczałcie mogą stosować nieco prostsze formy ewidencji, skupiając się na danych absolutnie niezbędnych do obliczenia zaliczek i składek.
Roczna karta przychodów pracownika ma w firmie kilka ważnych praktycznych zastosowań, które wykraczają poza sam obowiązek jej prowadzenia. Jest to narzędzie przydatne zarówno dla działu kadr i płac, jak i dla księgowości. Chociaż sama karta przychodów nie jest dowodem księgowym potwierdzającym poniesienie wydatku (kosztu wynagrodzenia), to jednak stanowi istotny element pomocniczy w dokumentacji. Razem z innymi dokumentami, jak lista płac czy potwierdzenie przelewu pensji na konto pracownika, karta przychodów może potwierdzać prawidłowość obliczeń i być częścią dokumentacji uzasadniającej wliczenie wynagrodzeń do kosztów podatkowych firmy.
Obecnie karty przychodów najczęściej tworzy się za pomocą specjalistycznych programów kadrowo-płacowych albo modułów płacowych w systemach ERP. Takie oprogramowanie dba o to, by format karty zgadzał się z przepisami i automatycznie wykonuje obliczenia. Istotne jest, aby wydruk karty za dany miesiąc zrobić na czas, zazwyczaj do 20. dnia miesiąca po miesiącu wypłaty. Pracodawca musi przechowywać karty przychodów przez okres wymagany przepisami, zwykle tak długo, jak dokumentację podatkową i ZUS.
Przepisy dotyczące prowadzenia rocznej karty przychodów pracownika nie wymagają bezpośrednio, aby znalazł się na niej podpis pracownika. Karta jest traktowana jako wewnętrzny dokument ewidencyjny pracodawcy, używany głównie do rozliczeń podatkowo-składkowych.
Nie ma też formalnego wymogu, by kartę podpisywał sam pracodawca lub osoba przez niego upoważniona. Mimo to, w wielu firmach, w ramach wewnętrznych procedur kontroli i obiegu dokumentów, często zaleca się, aby karta była zatwierdzona (np. podpisem lub parafą) przez osobę odpowiedzialną za naliczanie wynagrodzeń lub głównego księgowego. Taki wewnętrzny zwyczaj może być potwierdzeniem, że dane w karcie zostały sprawdzone.
Pracodawcy, którzy prowadzą pełną księgowość (czyli księgi rachunkowe zgodnie z ustawą o rachunkowości), formalnie nie muszą prowadzić indywidualnych kart przychodów pracowników w formie karty przychodów, tak jak wynika to z rozporządzenia dla PKPiR. Ustawa o rachunkowości i przepisy do niej nie wymieniają karty przychodów jako obowiązkowego dokumentu księgowego czy płacowego w tym systemie.
Mimo braku formalnego nakazu, wiele firm na pełnej księgowości i tak decyduje się na dobrowolne prowadzenie kart przychodów (często generowanych automatycznie przez systemy płacowe). Traktują je jako przydatny element pomocniczej dokumentacji płacowej. Ułatwia to kontrolę naliczeń, przygotowywanie deklaracji podatkowych i ZUS oraz dostarcza szczegółowych informacji, które mogą być potrzebne podczas audytów czy kontroli. W praktyce możliwość generowania takich kart jest standardem w większości programów do obsługi kadr i płac, niezależnie od tego, jaką formę księgowości prowadzi firma.
Czy karta przychodów jest obowiązkowa dla każdego pracodawcy?
Nie jest obowiązkowa głównie dla pracodawców rozliczających się za pomocą PKPiR lub ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych.
Jakie dane zawiera karta karta przychodów?
Karta przychodów zawiera dane identyfikacyjne pracownika, informacje o jego przychodach, kosztach uzyskania przychodów, składkach ZUS i zaliczkach na podatek dochodowy.
Czy pracownik musi podpisywać kartę?
Przepisy nie wymagają podpisu pracownika na karcie, jest to dokument wewnętrzny pracodawcy.
Jak długo należy przechowywać karty przychodów?
Karty przychodów należy przechowywać przez okres wymagany dla dokumentacji podatkowej i ZUS.
Par. 5 ust. 2 rozporządzenia z dnia 26 sierpnia 2003 r. w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów (Dz. U. 2003, nr 152, poz. 1475 ze zm.).
PAMIĘTAJ! Gdy wypełnisz formularz - przeczytaj go uważnie w wersji ostatecznej lub skonsultuj się ze specjalistą! Udostępnione przez nas wzory druków, formularzy, pism, deklaracji lub umów należy zawsze właściwie przetworzyć, uzupełnić lub dopasować do swojej sytuacji.
Pamiętaj, że podpisując dokument kształtujesz nim swoje prawa lub obowiązki, zatem zachowaj należytą uwagę przy zmianach i jego wypełnianiu. Ze względu na niepowtarzalność każdej czynności, samodzielnie lub na podstawie opinii specjalisty musisz ocenić, czy wykorzystany formularz zastał zastosowany przez Ciebie odpowiednio do stanu faktycznego, prawnego lub zamierzonego celu.
Dołącz do programu resellerskiego i zostań specjalistą od przyjaznych formularzy, e-deklaracji i e-administracji, ponieważ fillup to formalności wypełnione.